W okresie, czyli okresie rany otwartej, mamy: a) objawy czysto mechanicznego uszkodzenia tkanek, b) czysto mechaniczne zanieczyszczenie rany mikrobami, . c) stan zmniejszonej złośliwości zaszczepionych mikrobów bytujących poza ustrojem w postaci dojrzałej lub zarodnikowej z wyjątkiem przypadków, w których mikroby po przejściu przez ustrój człowieka lub zwierzęcia dostają się do rany już w stanie dużej złośliwości (zranienia w czasie operacji lub sekcji). W okresie II, czyli okresie odczynu rany oraz zakażenia przyrannego obserwujemy: a) przekrwienie pourazowe, b) wydzielanie surowicy bakteriobójczej, c) gromadzenie się leukocytów, d) tworzenie się nitek włóknika w szczelinie rany, e) czynne przenikanie do rany mikrobów pobudzonych do rozwoju. [przypisy: przeglądarka skierowań sanatoryjnych, złamanie wyrostka poprzecznego, nfz szczecin sanatorium kolejka ]